İşlemci sıcaklığı, doğrudan performansımızı ve donanımımızın güvenliğini etkileyen bir unsur. Oysa pek aklımıza gelmez.
Soluksuz çalışan sistemlerde sürekli bir ısı transferi söz konusudur. İşlemci tarafından üretilen ısının deşarj edilmesi, hem işlemci performansının optimum düzeyde kalmasını hem de fiziksel ve donanım güvenliğinin sağlanması için önem taşır.
Özellikle eskiyen donanımlarda cpu sıcaklığını dengeleyen fanların yıpranması, notebook ve ya spesifik soğutmaya sahip atx formlarda akışkan sıvılar ile gerçekleşen soğutma işleminin, soğutucu sıvıda form kaybı nedeniyle işlev görememesi istenmeyen senaryolar olarak karşımıza çıkacaktır. Bu tür sorunların ortaya çıkmadan tespiti, giderilmesi ve ön görülmesi için işlemci sıcaklığını ölçmek ve takip etmek gerekir. İşte bu noktada hem Linux hem Windows sistemler için işlemci sıcaklık ölçme araçlarına ihtaycınız olacaktır.
Windows sistemlerde işlemci sıcaklığının takibi için küçük ama çok kullanışlı bir araç önerebiliriz; CoreTemp. Sunucu ya da masaüstü sistemlerde kullanılabildiği gibi tüm Windows platformlarında da stabil şekilde çalışmaktadır. Ayrıca hem Intel hem AMD işlemcileri içinde ayrıca bir tanım ya da ayar yapmaya gerek kalmadan hızlıca ölçüm yapabilirsiniz. Bilgisayarınızın sağ alt köşesinde, başlat çubuğunuzda arkaplanda çalışarak, işlemci üreticileri tarafından ön görülen sıcaklık aralıkları tanımlı olan yazılım, işlemci sıcaklığının olağan aralığın üzerine çıkması durumunda renkle uyarı vererek sizi ikaz edecektir. Böylece masaüstü/dizüstü bilgisayarlarınız ve gündelik kullanımınız için ideal bir ölçüm aracı olacaktır.
İşlemci Sıcaklığı ölçümü Linux sistemlerde de yardımcı bir araç vasıtasıyla ölçülebiliyor. Bu konuda en popüler araç lm_sensors. Centos ve türevi platformlarda aşağıdaki komut ile kolayca kurulum yapabilirsiniz;
yum install lm_sensors
Debian, Ubuntu, Mint platformlarında ise şu komut ile kurulum yapabilirsiniz;
sudo apt-get install lm_sensors
Suse, OpenSuse platformları için paket adı biraz farklı;
sudo zypper in sensors
İlgili aracı yükledikten sonra işlemci üreticimize göre anakart üzerindeki ilgili sensörü tespit etmemiz gerekiyor. Öncelikle aşağıdaki komutu çalıştırarak tüm sorulara ENTER tuşu ile varsayılan değeri tanımlayınız.
sudo sensors-detect
Ardından sensors komutu ile aşağıdakine yakın bir çıktı elde edeceksiniz;
root@sistem:~# sensors
coretemp-isa-0000
Adapter: ISA adapter
Package id 0: +72.0°C (high = +85.0°C, crit = +105.0°C)
Core 0: +57.0°C (high = +85.0°C, crit = +105.0°C)
Core 1: +65.0°C (high = +85.0°C, crit = +105.0°C)
Core 2: +72.0°C (high = +85.0°C, crit = +105.0°C)
Core 3: +59.0°C (high = +85.0°C, crit = +105.0°C)acpitz-virtual-0
Adapter: Virtual device
temp1: +27.8°C (crit = +106.0°C)
temp2: +29.8°C (crit = +106.0°C)asus-isa-0000
Adapter: ISA adapter
cpu_fan: 0 RPM
Burada "core" tanımı ile göreceğiniz işlemci parçacıklarının sıcaklık değerleri karşınıza çıkacaktır. Buradaki değerler her bir işlemci çekirdeğinizin kritik, nominal ve mevcut sıcaklık değerlerini gösteriyor. 85 derece ile yüksek, 105 derece ile kritik bir sıcaklık aralığımız olduğunu, kullanımda ise 50-70 derece arasında bir sıcaklık değerlerine sahip olduğumuzu, ortalama bir yükle çalışan işlemcimizin sıcaklık değerlerinin olağan düzeyde olduğunu anlayabiliyoruz.
Test edilen platform Debian ile çalışıyor ve I7 3770 serisi bir işlemci kullanıyor.